Wat is ‘goed’ rouwen
Het pad
Wanneer iemand wordt geconfronteerd met intense rouw, dan ontvouwt zich een geheel nieuw pad. Hoe dat pad moet worden bewandeld is onbekend. Het ontvouwt zich als men loopt.
Dat pad moet men alleen lopen, maar de mensen om de rouwende heen willen graag helpen bij het bewandelen van het pad. Met allerlei goedbedoelde adviezen. “Je moet er wel wat van maken hoor”, of “Je moet wel het huis uit gaan”. Soms ook oordelend: “Werk je nou nog niet?”, of “werk je alweer?”, of “je maakt helemaal geen plezier”, of “goh, het gaat zeker goed met je, je bent zo aan het lachen”. Zo veel mensen, zo veel meningen. De persoon om wie het gaat denkt over de opmerkingen na en trekt zich deze opmerkingen ook aan.
Land van rouw
Iemand die rouwt probeert zijn weg te vinden in dit ‘land van rouw’ en heeft het al moeilijk genoeg om de route te vinden. De opmerkingen van de omgeving maken het niet altijd makkelijker. Rouwende mensen zijn erg gevoelig voor meningen van anderen. De ene persoon zal het belangrijk vinden om uit te stralen dat hij ‘niet in de rouw blijft hangen’, de ander vindt het belangrijk om duidelijk te maken dat het leven niet zomaar doorgaat. Een opmerking van een buitenstaander kan de rouwende al gauw het gevoel geven dat hij wat anders uitstraalt dan hij wil uitstralen, of dat hij niet ‘goed’ rouwt.
Wat wij als betrokken omstanders beter kunnen doen is vragen stellen. “Hoe werkt het voor jou om weer te werken?” of “Hoe helpt het jou om plezier te maken”, of “Hoe beviel het jou om deze vakantie zo te doen?”. Dan laten we aan de rouwende zijn eigen oordeel (en dat is al moeilijk genoeg!) en helpen we de ander op een rijtje te krijgen wat wel of wat niet werkt in plaats van dat wij een idee opleggen over hoe het zou moeten zijn.
Wanneer rouw je ‘goed’
Er is geen definitie of handleiding voor ‘goed’ rouwen. We kunnen niet zeggen dat je goed rouwt als je de hele dag huilt, of dat je goed rouwt als je nooit huilt, of alles daartussenin en alle andere mogelijke uitingen die er zijn. ‘Goed’ of ‘fout’ rouwen bestaat niet. Er bestaat alleen maar rouwen. En de manier waarop dat rouwen plaatsvindt, is voor iedereen verschillend.
Op de zesde pagina van onze rouwkalender hebben wij het volgende plaatje:
