Een nieuwe toekomst

“Waarom moest hij dood? Waarom ging ik niet? Ik zou mijn leven willen geven. Het is niet eerlijk! De liefste mens van de wereld”.

Ik zou hier een naam bij kunnen zetten, maar het is een uitspraak die ik constant in mijn praktijk hoor. Het is niet eerlijk, waarom hij, waarom zij, waarom niet ik.

Waarom?

Ik denk uiteindelijk de grootste vraag in rouw “waarom”? Ik weet het niet. Als iemand het echt weet, dan mag hij of zij het zeggen. Deze existentiële vraag is, zeker in het begin van het rouwproces, zo ontzettend belangrijk! We zeggen altijd ‘alles wat je begrijpt daar kun je mee verder’. Maar vaak gaat de dood ons begrip te boven. Ook als iemand ziek is geweest, dan nog denken we “maar waarom moest hij nou ziek worden”?

Kind of partnerverlies

Je kind overleven. Dat is onnatuurlijk hoor ik vaak. Dat klopt niet, gaat tegen de verwachte stroom van het leven in. Je partner verliezen klopt ook al niet, maar je kind? Daar valt al helemaal geen zin aan te geven. Terwijl zingeving ook zo belangrijk is voor de mens. We vinden de zingeving vaak in van betekenis zijn voor anderen. Edith Eger en Viktor Frankl spreken daar ook over. Misschien is dat de reden dat ik vaak mensen na een ernstig verlies (na een tijd) hoor zeggen: ik wil hier iets mee doen, ik wil anderen helpen die hetzelfde doormaken. Zo is ook mijn eigen carrièrepad in rouw 22 jaar geleden ontstaan.

Verder na verlies

Zingeving betekent ook dat je verder gaat na een verlies. In de vele webinars die ik geef voor mensen in rouw, benoem ik altijd weer wat een moeilijke tekst dat is ‘verder gaan’. Want je wil niet verder gaan. Je wilt blijven waar je bent, heel dichtbij degene van wie je zo ontzettend veel houdt en die is doodgegaan.

Verliefd worden na de dood

Er kan een moment komen dat je, nadat je partner overleden is, opnieuw verliefd wordt. Aan de ene kant dat heerlijke gevoel van op een roze wolk zitten, maar aan de andere kant die diepe pijn en grote angst. Na een verlies zal altijd alles dubbel zijn. Je geluk zal direct je verdriet raken en andersom. Zo ook dus als je verliefd wordt. Je bent bang weer te gaan verliezen. Wat dan? Kan je dat dan aan? Je hechten, terwijl jouw hechting zo’n groot trauma heeft opgelopen. Het lijkt een schier onmogelijke taak. Hier komt het cliché “de liefde kruipt waar het niet gaan kan”. Wat een mooi cliché. Want wat mogen we dankbaar zijn dat de liefde zo sterk is dat hij de dood overwint. Terwijl ik het schrijf denk ik: ja, op meerdere manieren. Enerzijds omdat de liefde voor de overledene altijd blijft bestaan, no matter what en anderzijds omdat er dus ook nieuwe liefde kan komen, waarmee de zwaarte van de dood langzaam maar zeker naar de achtergrond gaat.

Opnieuw zwanger worden

Maar ook als je kindje overleden is, met name als je kindje heel jong is, kan er een enorm verlangen ontstaan naar nog een kindje. Tegelijkertijd kun je er ook zo bang voor zijn. Wat als … wat als… wat als… Kan ik dat aan? Kan onze relatie dat aan? Wil ik dat risico lopen? Het blijkt vaak weer een gevoelskwestie te zijn. Je hoofd kan zeggen “Niet doen! Niet aan beginnen! Komt ellende van! Als je geluk hebt loopt het goed af, maar wat als je geen geluk hebt?” Maar je gevoel ‘zegt’ iets anders. De behoefte blijkt vaak groter dan de ratio. Vaak gaat men toch, ondanks wat het hoofd zegt, een nieuwe zwangerschap aan met alle onzekerheden en angsten van dien.

Nieuwe toekomst

Je mag een nieuwe toekomst ingaan. Het is zeker zwaar en ik denk dat een van de belangrijkste dingen om goed die nieuwe toekomst in te gaan is dat je jouw overleden dierbare meeneemt. Het is niet of/of. Het is en/en. Daar kun je aan werken om het en/en te laten zijn. Zelf, of met een therapeut of met mijn online rouwverwerkingsprogramma Lutografie. Jij mag door! Jij mag verder. Voor jouw overleden dierbare kon dat niet, dat is ontzettend verdrietig.

Jij mag verder

Hoe moeilijk het ook is, je kunt dankbaar zijn dat voor jou het leven (nog) wel doorgaat! Ookal mis je zo verschrikkelijk jouw overleden dierbare. Het kan zinloos voelen en oneerlijk. Feit blijft dat jij meer tijd hebt gekregen. In plaats van ‘ik moet verder’ zou je kunnen experimenteren met ‘ik mag verder’. Hoe zou dat voelen? Zou het meer als een gunst voelen en minder als een plicht? Zou je je daardoor beter met het nieuwe leven kunnen verbinden?

Wasted time

The Eagles hebben een prachtig nummer (kun je heerlijk keihard meebrullen): Wasted time. Dat nummer zegt alles. Ik vertel vaak in mijn webinars: ik heb jaren verkwist door tegen mezelf te vechten. Door te vinden dat ik niet verder mocht (ookal ‘moest’ ik dat wel) of door zo loyaal te zijn aan Jos, mijn overleden man. Plezier maken terwijl hij dood was gegaan? Oh nee! Toen ik uiteindelijk in therapie ben gegaan, is dat langzaam maar zeker omgegaan. Ik ben daar nu heel dankbaar voor. Ik hoop (misschien is dat zelfs mijn missie) dat ik andere mensen in rouw kan helpen om niet net zo veel jaren (ja, jáááren) te ‘verspillen’ als ik heb gedaan. Jij hebt de kans gekregen om verder te gaan.

Wat zou jouw dierbare zeggen?

Tot slot een ‘gewetensvraag’. Wat zou jouw overleden dierbare voor jou willen? Dat je heel loyaal naar hem/haar bent (als dat al als loyaliteit zou willen bestempelen) en heel lang in de put blijft zitten of dat je je best doet om met de tijd die jij nog wel hebt, iets te gaan doen waar je ook weer blij van kunt worden?

Heus, ik weet als geen ander dat het een tekst is die er niet direct voor zorgt dat je nu springend van plezier achter je computer zit. Maar alles begint met een zaadje.

Ik hoop dat ik het zaadje heb kunnen planten.

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.