“Wil je een foto van mijn zoontje zien?”
Vol trots zit Irjana tegenover mij. Trots en verdrietig. Haar zoontje is na 22 weken zwangerschap overleden. Maar als ze mij de foto van Ivan laat zien, stralen haar ogen.
Trots
Als je een kindje krijgt ben je trots. Super trots. De adrenaline die vrijkomt bij de bevalling versterkt dit gevoel nog eens. Je wilt je kindje aan iedereen laten zien. Je kindje voorstellen aan de wereld. Meestal is de ‘wereld’ beperkt tot je familie en vrienden. Maar ze komen wel! Ze komen op kraamvisite, ze komen kijken, bewonderen, vasthouden. Ze komen met cadeaus.
Een kindje dat niet leeft
Wat gebeurt er als het kindje stilgeboren wordt? Als het kan, neem je je kindje mee naar huis. Leg je het in het bedje dat al klaar stond. Je doet je kindje kleertjes aan (die vaak te groot zijn) en je kunt niet stoppen met kijken naar je kindje. Misschien komen mensen die je heel nabij staan, kijken. Maar is dat kraamvisite? In feite wel, zo wordt het echter vaak niet genoemd. Is de sfeer hetzelfde als bij de kraamvisite als het kindje leeft? Absoluut niet! Krijg je cadeautjes? Vaak ook niet! Neemt ‘iedereen’ de kans om je kindje te komen bekijken? Nee, vaak niet. Voel je je trots op je kindje? JA!
Foto’s
Zelf maak je foto’s, of je laat mooie foto’s maken. Er zijn steeds meer (vrijwillige) organisaties die de waarde en belangrijkheid hiervan inzien en die foto’s komen maken. In het ziekenhuis of bij je thuis. Die foto’s zou je ook aan veel mensen willen laten zien. Jij ziet je kindje, je zoekt naar gelijkenissen. “Oh hij heeft echt de handjes van zijn papa” of “de neus, nou dat is wel duidelijk, die heeft hij van mij”. Je onderzoekt je kindje. Natuurlijk ook met veel verdriet, maar ook nog steeds trots.
Je maakt foto’s, veel foto’s en je realiseert je dat dit alles is wat je hebt van je kindje. Foto’s. Dat maakt deze foto’s extra waardevol. Zeker na de begrafenis kijk je vaak naar deze foto’s. De foto’s van toen jij je kindje nog bij je had.
Foto aan de muur
Misschien zoek je de allermooiste foto uit om aan de muur te hangen. Irjana had dat ook gedaan. Ze liet mij verschillende foto’s zien en vertelde mij welke aan de muur in haar huis hing. Ze was er trots op. Ze wilde haar zoontje bij zich hebben en naar hem kijken. “Maar”, vertelde zij me, “voor de mensen die langskomen is het lastig. Mijn man wil dan ook dat ik de foto weghaal als er mensen komen. Ik vind dat heel moeilijk, het is net alsof mijn kind er niet mag zijn”. Uiteraard spraken we hierover en bespraken we ook hoe trots zij is en mag zijn op Ivan. Hoe prachtig zij hem vindt en hoe belangrijk het voor haar is om hem te laten zien.
Social media
De foto van Irjana hing in haar eigen huis aan de muur. De foto’s van je kindje op social media plaatsen gaat nog een stapje verder. Soms lees ik dan dat kijkers/lezers het maar raar vinden dat je die foto’s plaatst. “Hoezo plaats jij een foto van je overleden kind, belachelijk dat je aandacht wil vragen door je overleden kind te laten zien”. Dit is een reactie die ik ooit eens heb gelezen op twitter. Dat iemand werd weggezet als ‘attention seeker’ omdat ze trots was op haar overleden kind en haar wilde delen met iedereen.
Op social media vindt men er wat van. Ik zou daar graag over willen discussiëren. Onlangs is een collega in het pand waar ik mijn ruimte huur, bevallen. Om de zo veel tijd zien we nieuwe foto’s van haar en haar dochtertje (en man). De hartjes vliegen dan natuurlijk erover heen. We worden blij als we naar dit soort foto’s kijken. Dat vinden we normaal, het mag. Niemand zal haar wegzetten als een ‘attention seeker’.
Wat gebeurt er met ons als we foto’s zien van een overleden kindje? Confronterend is het, jazeker. Maar waarmee confronteert het ons? Wat is het gevolg van dat gevoel van confrontatie? Niet willen zien? Wegduwen? Verbieden?
Praat over het kindje
Dat is wat jij als ouder wil. De trotse gevoelens delen over jouw kindje. Praten over jouw kindje. Praten over de bevalling. Ja ook dat! Denk niet dat nu het kindje dood is, dat het onbenoembaar wordt. Dat is bijna ‘automatisch’ iets wat in de omgeving gebeurt: als iemand dood is praten we niet meer over hem/haar. Het is zelfs een spreuk uit onze rouwkalender“Dood betekent niet onbenoembaar”.
Kwetsbaar
Over je kinderen ben je kwetsbaar. Wat iemand zegt over je kind komt keihard binnen. Als je in rouw bent, staan al je gevoelens wagenwijd open. Je hebt geen enkele bescherming. Dan komt alles dus nog veel harder binnen.
Dat maakt het nóg moeilijker om je overleden kindje te laten zien. Want wat als iemand iets naars er over zegt? Wat als iemand zegt dat de lipjes erg donker zijn, of het huidje erg wit? Of wat als iemand juist zegt dat de huidskleur zo anders is omdat het kindje zo vroeg geboren is. Wat als je ziet dat iemand schrikt van het beeld? Wat als je je eigen kindje moet gaan verdedigen? Al gauw laat je het niet meer zien en hou je het prachtige kindje voor je en bewaar je het om het te bespreken met je partner en je eventueel andere kinderen.
Mirjam Louwen-van Bekkum plaatste deze foto op social media nadat haar zoontje Florian was overleden.
Als je wel eens bij een opbaring bent geweest, dan zal het je zeker zijn opgevallen dat de nabestaanden vol trots naar hun overledene kijken (en met veel verdriet uiteraard). “Kijk eens hoe mooi hij er bij ligt”, of “wat ligt ze er mooi bij hè?”.
Als een kindje is overleden voel je ook die trots.
Mirjam wilde dat graag delen met de mensen. Ze vond het heel moeilijk om deze foto te plaatsen heeft er uiteindelijk voor gekozen zich heel kwetsbaar op te stellen om dit te laten zien.
Voor wie het niet weet: ze heeft Stichting Nooit Voorbij opgericht.
Stichting Nooit Voorbij
Op Instagram viel me op dat haar Stichting Nooit Voorbij de jaardagen honoreert van kindjes die zijn overleden. Dan zie ik een prachtige foto erbij van het betreffende gezin met het overleden kindje. Als ik naar de gezichten kijk van de ouders en soms ook broertjes en zusjes die daarbij staan, dan zie ik trots, liefde, zachtheid.
De naam van deze stichting zegt alles: het gaat nooit voorbij. Het kindje is geboren. Gelukkig tegenwoordig ook officieel geregistreerd. Het is er en gaat nooit meer weg. Misschien is het kindje niet in je armen, maar wel in je hart.
Op dat kindje mag je trots zijn. Dat mag je delen met de omgeving.
Tip voor de omgeving
Stoppen met oordelen en verplaatsen in het gevoel van iemand die daar foto’s deelt. Ouders praten heel graag over hun kinderen. Misschien valt er niet zo heel veel nog te zeggen over ervaringen met het kindje als het stilgeboren is, maar nog steeds kun je vragen stellen en op zijn minst kun je iemand honoreren in hoe prachtig dit kindje is.
Mijn tip voor de omgeving: ga naar je hart. Ga uit je hoofd, stap over het confronterende gevoel heen, ga naar de liefde, verbind je met de persoon die deze foto’s laat zien en realiseer je: er is niets mooier dan je eigen kind.
Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.
De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.
