We zoeken zingeving

We zijn allemaal op onze eigen manier op zoek naar ‘zin’geving. Of dit nu over de dag van vandaag gaat of over het ‘grote’ leven. We horen toch zo vaak mensen vragen naar de zin van het leven? Ook in kleiner verband: “waarom doe ik dit allemaal eigenlijk?”. We zoeken naar zingeving omdat dit het leven zinvol maakt of lijkt te maken.

Zingeven of betekenisgeven

Zingeven en betekenisgeven zijn min of meer gelijk. Beide hebben ze te maken met het feit dat je het overlijden (daar hebben we het hier over, maar het geldt in wezen voor alles wat je meemaakt) verweeft in je levensverhaal door het ook passend te maken in je levensverhaal. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat we het allemaal op een of andere manier nodig hebben om door te kunnen.

Zingeven aan iets wat onzinnig lijkt

Hoe moeilijk is het om zin te geven aan een overlijden. Waarom moet dat? Kan je dat? Hoe doe je dat? Er kan nooit iets zijn wat het overlijden, van iemand van wie je veel houdt, zinvol zou maken. En toch, en toch, en toch… We zoeken zelf en onze omgeving zoekt mee.

De omgeving heeft het antwoord

De omgeving vult de zin vaak voor je in: “gelukkig is hem verder leed bespaard gebleven”, of “waar één deur dicht gaat, gaat een andere open”, of “Joh, zo kon het toch ook niet langer?”. Soms haakt een zingeving van de omgeving aan iets wat je zelf ook al had gevoeld of gedacht, maar meestal loopt de omgeving voor de troepen uit en ben jij zelf nog helemaal niet zover om er zo naar te kijken (als je überhaupt al ooit zover komt of wil komen).

Zingeven doen we zelf

Wij kunnen alleen maar zelf betekenis aan het verlies geven, dat kan een ander nooit voor jou doen. Nogmaals, omdat ze vaak voor de troepen uitlopen en omdat de omgeving vaak conclusies trekt die voor jou niet geldend zijn. Zingeving is vaak niet een actief proces. Het is niet zo dat je gaat zitten en denkt “zo hoe ga ik nu zin of betekenis geven aan mijn verlies”. Het is iets wat ontstaat en vaak na járen.

Mijn eigen zingeving

Zelf zeg ik telkens weer als ik training geef, als ik een interview heb, als ik voorlichting geef: “als Jos niet was doodgegaan en weet ik bijna voor 99% zeker dat ik hier niet had gestaan”. Het werk dat ik ben gaan doen is mijn vorm van betekenis- of zingeven. Dat heb (had) ik nodig om door te kunnen. Er was een moment, een aantal jaren na zijn dood, dat ik echt dacht: “maar ik kan toch niet gewoon zo doorleven alsof er niets gebeurd is? Ik wil hier iets mee doen”. De rest is geschiedenis zou ik willen zeggen. Pas nu achteraf kan ik zeggen dat dát mijn betekenisgeving is. Want toen ik het besluit nam, voelde het nog helemaal niet als betekenis- of zingeving.

Het roer om

Kijk naar programma’s als ‘het roer om’. Mensen die een drastisch nieuwe keuze in hun leven maken, doen ze vaak naar een zeer ingrijpende gebeurtenis. Daar vertellen ze ook over. Zo slaan zij als het ware een brug van ‘vroeger’ naar ‘nu’, oftewel: daarmee dichten zijn de kloof die tussen vroeger en nu is ontstaan, in hun leven.

Mooi initiatieven

Vele mooie initiatieven ontstaan door een verlies dat je zo in de kern raakt, dat je daarna ook werkelijk een ander persoon bent geworden! Diverse stichtingen en organisaties worden opgericht door mensen die zelf weten hoe het is. Dat is voor hen een manier om de overledene ook voort te laten leven, want ook dat is belangrijk! De overledene mag niet vergeten worden.

Volgende week verder

Volgende week zal ik verder gaan over zingeving en hoe je dat kunt doen, als je het al wil en de vraag of je het wel ‘moet’.

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.